Bandwagon Effekti   📍Bandwagon Effekti inanc, ideya və ya trendə bağlı insanların sayından asılı olaraq sözügedən şeyə marağın artması fikridir. Onun nəticələrini alış qərarlarından tutmuş səsvermə seçimlərinə qədər gündəlik həyatımızın demək olar ki, hər bir sahəsində müşahidə etmək olar.   Getdikcə daha çox insanın tendensiya təcrübəsinə qoşulduğu vəziyyətə istinad edən Bandwagon Effect termini 1848-ci ildə Zachary Taylorun rəhbərlik etdiyi uğurlu ABŞ prezidentlik kampaniyası zamanı yaranmışdır. "Bandwagon" sirk kimi tədbirlərdə şou qrupunu daşıyan bəzəkli vaqondur və hər kəs bu vaqonda olmaq istəyəcək.   Bu qərəzin ümumi olmasının səbəbi sadədir: insanlar əksəriyyətin etdiklərini qəbul etdikdə özlərini təhlükəsiz hiss edir, qalib gəlməyi və qazanan tərəfdə olmağı xoşlayırlar. Bu, insanların sosial təcrid edilməsinə səbəb olan vəziyyətlərdən qaçmağa çalışdıqlarını vurğulayır.   Hətta sosial şəbəkələrdə, mediada, birjada və siyasətdə bu vəziyyətin təsirləri var. Ətrafımızdakı insanlardan çox dramatik şəkildə təsirlənirik.   İnsanların çoxu müəyyən bir işi görür kimi görünəndə, bunu etməmək getdikcə çətinləşir. Bu uyğunlaşma təzyiqi insanların nə geyindiyindən tutmuş kimə səs verməsinə qədər bir çox fərqli davranışa təsir edir. Kütləvi təsirini artıran əsas amillərdən bəziləri bunlardır:   📌Uyğunlaşmaq istəyi Çoxumuz icmalardan və sosial hadisələrdən kənarda qalmağı sevmirik. Qeyri-adi olmamaq üçün bir çoxumuz qrupumuzun davranışı və ya fikirləri ilə razılaşırıq. Uyğunluq müəyyən dərəcədə daxil olma və sosial qəbulu təmin edir.   📌Haqlı olmaq arzusu İnsanlar haqlı olmaq və qalib tərəfin bir hissəsi olmaq istəyirlər. İnsanların nəyin doğru və ya məqbul olduğu barədə məlumat üçün sosial qruplarındakı digər insanlara müraciət etmələri səbəblərindən biridir. Bir işi inamla edən insanları gördükdə, etdiklərinin doğru olduğunu düşünürlər.   📌İstisna edilmək qorxusu İnsanlar adətən fərqli olmaq istəmirlər, ona görə də qrupun qalan hissəsinin etdiklərini etmək sosial qəbulu artırmağın bir yoludur. Mənsub olmaq ehtiyacı insanları qrup tərəfindən qəbul və bəyənilmək üçün əksəriyyətin norma və rəftarlarını mənimsəməyə məcbur edir.   📌Qazanan tərəfdə olmaq arzusu İnsanlar təbii olaraq qalib tərəfdə olmağı cazibədar hesab edirlər. Onlar inanırlar ki, çoxluğa tabe olmaqla, onların qalib gəlmə ehtimalı artır.   Çoxluq effektindən tamamilə qurtulmaq mümkün olmasa da, mühüm qərarlar qəbul edərkən sosial siqnallardan avtomatik olaraq hərəkətverici amil kimi istifadə edə bilərik.   Buna əvvəlcə qərar vermə prosesimizi yavaşlatmaqla nail olmaq olar. İkinci addım, başqalarının təzyiqini hiss etmədiyimiz bir mühitdə qərarlar qəbul etməyə çalışmaq ola bilər. Və nəhayət, əksəriyyətin rəyinə zidd olan variantlara ciddi nəzər salmaq faydalı ola bilər.   🛎️Hər an, istənilən mövzuda tullanmağa hazır çoxlu vaqonlar var. Seçim sənindir.

Hazırladı: Edumap.az Təhsil Portalı