Təhsil siyasəti, islahatlar və yeni yanaşmalar 

  Təhsil, cəmiyyətin inkişafında və insan kapitalının formalaşmasında əsas rol oynayan bir sahədir. Müasir dövrdə təhsil siyasəti, islahatlar və yeni yanaşmaların tətbiqi, ölkələrin sosial-iqtisadi inkişafını sürətləndirmək və qlobal müstəvidə rəqabət qabiliyyətini artırmaq məqsədini güdür

  Təhsil siyasəti, dövlətin təhsil sistemini formalaşdıran və yönləndirən strateji bir plandır. Bu siyasət, təhsilin keyfiyyətini artırmaq, bərabər imkanlar yaratmaq və cəmiyyətin bütün təbəqələrinin təhsilə çıxışını təmin etmək məqsədini güdür. Effektiv təhsil siyasəti, iqtisadi inkişaf, sosial ədalət və vətəndaş cəmiyyətinin güclənməsi üçün vacibdir. 

  Müxtəlif ölkələrdə təhsil islahatları, təhsil sisteminin müasirləşdirilməsi, keyfiyyətin artırılması və təhsil prosesinin səmərəliliyinin yüksəldilməsi məqsədini güdür. Bu islahatlar əsasən aşağıdakı istiqamətlərdə həyata keçirilir: 

1. Kurikulumun yenilənməsi: Müasir tələblərə uyğun kurikulumların hazırlanması, şagirdlərin tənqidi düşünmə, yaradıcılıq və problem həll etmə bacarıqlarını inkişaf etdirmək məqsədini güdür. 

2. Müəllimlərin peşəkarlığının artırılması: Müəllimlərin akademik və peşəkar inkişafı, təhsilin keyfiyyətini artırmaq üçün vacibdir. Müəllimlərin davamlı təlimi və sertifikatlaşdırılması, onların bilik və bacarıqlarını artırır. 

3. Texnologiyanın inteqrasiyası: Müasir texnologiyaların təhsil prosesinə daxil edilməsi, öyrənmə metodlarını dəyişdirir və şagirdlərin motivasiyasını artırır. Onlayn təhsil platformaları, interaktiv dərsliklər və digər texnoloji vasitələr, təhsilin əlçatanlığını artırır. 4. Bərabər imkanların yaradılması: İslahatlar, sosial-iqtisadi vəziyyəti fərqli olan qruplar arasında bərabər imkanların yaradılmasına yönəlməlidir. Bu, qadınların, azlıqların və əlillərin təhsilə çıxışını asanlaşdırır. 

  Müasir təhsil sistemləri, yeni yanaşmaların tətbiqi ilə daha çevik və adaptiv hala gəlir. Bu yanaşmalar arasında aşağıdakılar qeyd oluna bilər: 

1. Şagird mərkəzli təhsil: Bu yanaşma, şagirdlərin fərdi ehtiyaclarını, maraqlarını və bacarıqlarını nəzərə alaraq tədris prosesini təşkil edir. Şagirdlərin aktiv iştirakını təmin edən metodlar, onların öyrənmə motivasiyasını artırır. 

2. Layihə əsaslı ğyrənmə: Şagirdlərin real həyatda qarşılaşdıqları problemləri həll etməyə yönəlmiş layihələr, onların praktiki bacarıqlarını inkişaf etdirir və komanda işini təşviq edir.

 3. İnklüziv təhsil: Hər bir şagirdin, o cümlədən xüsusi ehtiyacları olanların, təhsilə bərabər çıxışını təmin edən inklüziv yanaşmalar, cəmiyyətin bütün üzvlərinin inkişafına xidmət edir. 

4. Davamlı öyrənmə: Müasir dünyada öyrənmə prosesi yalnız məktəb dövrü ilə məhdudlaşmır. Davamlı öyrənmə yanaşması, fərdlərin həyat boyu öyrənmə imkanlarını artırır və onların əmək bazarında rəqabət qabiliyyətini yüksəldir. 

    Şagird mərkəzli təhsil, müasir təhsil yanaşmalarından biridir və tədris prosesinin mərkəzində şagirdin yerləşdiyi bir modeldir. Bu yanaşma, şagirdlərin fərdi ehtiyaclarını, maraqlarını və bacarıqlarını nəzərə alaraq öyrənmə prosesini təşkil edir. Şagird mərkəzli təhsil, ənənəvi müəllim mərkəzli yanaşmadan fərqli olaraq, şagirdlərin aktiv iştirakını, öz öyrənmə proseslərinə nəzarət etmələrini və tənqidi düşünmə bacarıqlarını inkişaf etdirməyə yönəlir. 

  Şagird mərkəzli təhsilin əsas prinsipləri bunlardır:

1.Fərdi ehtiyacların nəzərə alınması - Hər bir şagirdin fərdi öyrənmə tərzi, maraqları və ehtiyacları vardır. Şagird mərkəzli təhsil, bu fərqlilikləri nəzərə alaraq, öyrənmə prosesini fərdiləşdirir. 

2. Aktiv öyrənmə - Şagirdlər, dərslərdə aktiv iştirak etməyə, müzakirələrdə iştirak etməyə və layihələr üzərində işləməyə təşviq olunur. Bu, onların öyrənmə motivasiyasını artırır və biliklərin daha yaxşı mənimsənilməsinə kömək edir. 

3. Tənqidi düşünmə - Şagird mərkəzli yanaşma, şagirdlərin tənqidi düşünmə və problem həll etmə bacarıqlarını inkişaf etdirməyə yönəlir. Şagirdlər, real həyatda qarşılaşdıqları problemləri həll etməyə çalışaraq, analitik düşünmə qabiliyyətlərini artırırlar.

4. İnteraktiv və kooperativ öyrənmə - Şagirdlər, bir-biri ilə əməkdaşlıq edərək, qrup işləri və müzakirələr vasitəsilə öyrənirlər. Bu, onların sosial bacarıqlarını inkişaf etdirir və komanda işinin əhəmiyyətini vurğulayır. 

5. Özünü İdarəetmə - Şagirdlər, öz öyrənmə proseslərinə nəzarət etməyə və öz məqsədlərini müəyyən etməyə təşviq olunur. Bu, onların müstəqil düşünmə və qərar vermə bacarıqlarını artırır. 

 Şagird mərkəzli təhsilin faydaları  müxtəlif istiqamətlərdə müşahidə olunur:

a)Motivasiya və marağın artması - Şagirdlər, öz maraq və ehtiyaclarına uyğun öyrənmə prosesində iştirak etdikdə, daha motivasiyalı olurlar. Bu, onların dərslərə olan marağını artırır. 

b)Daha yüksək iştirak - Şagird mərkəzli yanaşma, şagirdlərin dərslərdə daha aktiv iştirak etmələrini təmin edir. Bu, öyrənmə prosesinin daha dinamik və maraqlı olmasına kömək edir. 

c)Biliklərin dərinləşməsi - Şagirdlər, özləri üçün əhəmiyyətli olan mövzular üzərində çalışdıqda, bilikləri daha dərindən mənimsəyirlər. Bu, onların uzunmüddətli yaddaşında daha yaxşı yer alır. 

d)Sosial bacarıqların inkişafı - Qrup işləri və əməkdaşlıq, şagirdlərin sosial bacarıqlarını inkişaf etdirir. Onlar, bir-biri ilə ünsiyyət qurmağı, müzakirələr aparmağı və komanda şəklində işləməyi öyrənirlər. 

  Şagird mərkəzli təhsil, müasir təhsil sisteminin inkişafında mühüm bir yanaşmadır. Bu model, şagirdlərin aktiv iştirakını, fərdi ehtiyaclarını və maraqlarını nəzərə alaraq, onların öyrənmə prosesini daha səmərəli və effektiv edir. Şagird mərkəzli yanaşmanın tətbiqi, təhsilin keyfiyyətini artırmaqla yanaşı, gələcək nəsillərin tənqidi düşünmə, problem həll etmə və sosial bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün də vacibdir. Bu yanaşma, cəmiyyətin inkişafında və insan kapitalının formalaşmasında mühüm rol oynayır.

  Layihə əsaslı öyrənmə (PBL - Project-Based Learning), şagirdlərin real dünya problemləri ilə qarşılaşdıraraq, bu problemləri həll etməyə yönəlmiş bir öyrənmə metodudur. Bu yanaşma, şagirdlərin aktiv iştirakını, tənqidi düşünmə bacarıqlarını və əməkdaşlıq qabiliyyətlərini inkişaf etdirmək məqsədini güdür. Layihə əsaslı öyrənmə, ənənəvi tədris metodlarından fərqli olaraq, şagirdlərin bilikləri tətbiq etmələrini və öz öyrənmə proseslərinə daha çox nəzarət etmələrini təmin edir. 

  Layihə əsaslı öyrənmənin əsas prinsipləri bunlardır: 

1. Reallığa yaxın problemlər: Layihələr, real dünya problemləri və ya maraqlı mövzular ətrafında qurulur. Bu, şagirdlərin öyrənmə prosesinə daha çox maraq göstərmələrini təmin edir. 

2. Aktiv iştirak: Şagirdlər, layihə müddətində aktiv iştirak edərək, tədqiqat aparır, məlumat toplayır, analiz edir və nəticələr çıxarırlar. Bu, onların öyrənmə prosesini daha dinamik edir. 

3. Təhlil və tənqid: Layihə əsaslı öyrənmə, şagirdlərin tənqidi düşünmə və analitik bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün əla bir platformadır. Onlar, müxtəlif məlumatları qiymətləndirərək, daha yaxşı qərarlar verməyi öyrənirlər. 

4. Kooperativ öyrənmə: Layihələr, şagirdlərin birgə işləməsini tələb edir. Bu, onların sosial bacarıqlarını inkişaf etdirir və komanda işinin əhəmiyyətini vurğulayır. 

5. Müxtəlif bacarıqların inkişafı: Layihə əsaslı öyrənmə, yalnız akademik biliklərin deyil, həm də yaradıcı düşünmə, problem həll etmə, ünsiyyət və təşkilatçılıq bacarıqlarının inkişafına kömək edir.

  Layihə əsaslı öyrənmə təlim prosesini daha prodaktiv məcraya yönəldir:

 a)Motivasiya və marağın artması: Şagirdlər, real problemlərlə işlədikdə daha motivasiyalı olurlar. Bu, onların öyrənmə prosesinə olan marağını artırır. 

 b)Dərin öyrənmə: Layihələr, şagirdlərin bilikləri daha dərindən mənimsəmələrinə kömək edir. Onlar, yalnız nəzəri bilikləri deyil, həm də praktiki bacarıqları öyrənirlər.

 c)Yaradıcı düşünmə: Layihə əsaslı öyrənmə, şagirdlərin yaradıcı düşünmə qabiliyyətlərini inkişaf etdirir. Onlar, müxtəlif yanaşmalarla problemləri həll etməyə çalışırlar. 

 d)İnteraktiv öyrənmə: Şagirdlər, layihələr vasitəsilə bir-biri ilə ünsiyyət qurur, müzakirələr aparır və fikir mübadiləsi edirlər. Bu, onların sosial bacarıqlarını artırır. –  

 f)Özünü idarəetmə: Layihə müddətində şagirdlər, öz öyrənmə proseslərinə nəzarət etməyi və məqsədlərini müəyyən etməyi öyrənirlər. Bu, onların müstəqil düşünmə qabiliyyətlərini artırır.

  Layihə əsaslı öyrənmə, müxtəlif fənlərdə tətbiq oluna bilər. Məsələn: 

Təbiət elmləri-Şagirdlər, ekosistemlərin tədqiqi və mühafizəsi ilə bağlı layihələr hazırlaya bilərlər. 

Sosial elmlər- Tarixi hadisələr və ya sosial problemlər haqqında araşdırmalar apararaq, həll yolları təklif edə bilərlər. 

İncəsənət-Şagirdlər, yaradıcı layihələr vasitəsilə öz ideyalarını ifadə edə bilərlər. – Texnologiya-Şagirdlər, proqramlaşdırma və ya mühəndislik layihələri üzərində işləyərək, texniki bacarıqlarını inkişaf etdirə bilərlər. 

  Layihə əsaslı öyrənmə, müasir təhsil sisteminin inkişafında mühüm bir yanaşmadır. Bu model, şagirdlərin aktiv iştirakını təmin edir, real dünya problemləri ilə işləmələrinə və müxtəlif bacarıqlarını inkişaf etdirmələrinə şərait yaradır. Layihə əsaslı öyrənmə, təhsilin keyfiyyətini artırmaqla yanaşı, gələcək nəsillərin tənqidi düşünmə, problem həll etmə qabiliyyətlərini və sosial bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün də vacibdir. Bu yanaşma, şagirdlərin öyrənmə prosesini daha səmərəli və əyləncəli edir, onları gələcəkdə uğurlu və müstəqil fərdlər olmağa hazırlayır.

   İnklüziv təhsil, bütün şagirdlərin, o cümlədən xüsusi ehtiyacları olanların, bərabər şəkildə təhsilə çıxışını təmin edən bir yanaşmadır. Bu model, fərqli bacarıq səviyyələrinə, öyrənmə tərzlərinə və müxtəlif sosial-iqtisadi vəziyyətlərə malik olan bütün şagirdlərin təhsil sisteminə inteqrasiyasını məqsəd qoyur. İnklüziv təhsil, hər bir şagirdin potensialını maksimum dərəcədə inkişaf etdirmək və cəmiyyətin bütün üzvlərinin bərabər imkanlara malik olmasını təmin etmək üçün vacibdir.

  İnklüziv təhsilin əsas prinsipləri  bunlardır:

1. Bərabərlik və ədalət: İnklüziv təhsil, bütün şagirdlərin bərabər təhsil imkanlarına malik olmasını təmin edir. Bu, sosial ədalət və bərabərlik prinsipinə əsaslanır. 

2. Fərdiləşdirilmiş yanaşma: Hər bir şagirdin fərdi ehtiyacları, maraqları və bacarıqları nəzərə alınaraq, tədris prosesi fərdiləşdirilir. Müəllimlər təlim prosesində şagirdlərin fərqli öyrənmə tərzlərinə uyğun metodlar tətbiq edirlər. 

3. Müxtəliflik və qəbul: İnklüziv təhsil, müxtəliflik və fərqliliyi qəbul edir. Bu yanaşma, şagirdlərin bir-birindən öyrənməsinə və sosial bacarıqlarını inkişaf etdirməsinə imkan tanıyır. 

4. Təhsil imkanlarının artırılması: İnklüziv təhsil, xüsusi ehtiyacları olan şagirdlərin təhsilə çıxışını asanlaşdırmaq üçün əlavə resurslar və dəstək xidmətləri təqdim edir. Bu, onların təhsil prosesində aktiv iştirakını təmin edir. 

5. Ailələrin və cəmiyyətin iştirakı: İnklüziv təhsil, ailələrin və cəmiyyətin aktiv iştirakını tələb edir. Ailələr, şagirdlərin təhsil prosesində dəstək olmalı, cəmiyyət isə inklüziv mühitin yaradılmasına kömək etməlidir.

   İnklüziv təhsilin cəmiyyətin inkişafında əhəmiyyəti böyükdür: 

a)Sosial bacarıqların inkişafı-İnklüziv mühit, şagirdlərin sosial bacarıqlarını inkişaf etdirir. Fərqli bacarıq səviyyələrinə malik olan şagirdlər bir arada öyrənərək, əməkdaşlıq, empatiya və anlayış bacarıqlarını artırırlar. 

b)Fərdi İnkişaf-nklüziv təhsil, hər bir şagirdin öz potensialını inkişaf etdirməyə imkan tanıyır. Bu, onların özünə inamını artırır və müstəqil düşünmə qabiliyyətlərini gücləndirir. C)Təhsil keyfiyyətinin artması- Müxtəliflik, təhsil mühitini zənginləşdirir. Fərqli perspektivlər, müəllimlərin və şagirdlərin daha geniş düşünməsinə və öyrənmə prosesinin keyfiyyətinin artmasına səbəb olur. 

d)Cəmiyyətin inkişafı-İnklüziv təhsil, cəmiyyətin bütün üzvlərinin bərabər imkanlara malik olmasını təmin edir. Bu, sosial ədaləti və inklüzivliyi təşviq edir, cəmiyyətin inkişafına müsbət təsir göstərir. 

  İnklüziv təhsilin tətbiqinin genişləndirilməsi üçün bir neçə əsas addım atılmalıdır:

1. Müəllimlər bu səpkidə daha çox təlimlərə cəlb edilməlidir:

 Müəllimlər, inklüziv təhsil prinsipləri və metodları ilə bağlı təlimlər almalıdır. Bu, onların xüsusi ehtiyacları olan şagirdlərlə effektiv işləmələrinə kömək edəcək. 

2. Resursların təmin edilməlidir: 

İnklüziv təhsil üçün əlavə resurslar, dəstək xidmətləri və materiallar təmin edilməlidir. Bu, xüsusi ehtiyacları olan şagirdlərin təhsilə çıxışını asanlaşdırır. 

3. Tədris metodlarının fərdiləşdirilməlidir: 

Müəllimlər, fərqli öyrənmə tərzlərinə uyğun metodlar tətbiq etməli, dərsləri daha interaktiv və cəlbedici etməlidirlər. 

4. Ailələrin prosesə dəstəyi daha geniş müstəviyə keçməlidir:

 Ailələr, şagirdlərin təhsil prosesində aktiv iştirak etməli, onların ehtiyaclarını başa düşməli və dəstək olmalıdırlar. 5. Cəmiyyətin iştirakı artırılmalıdır: Cəmiyyət, inklüziv mühitin yaradılmasında aktiv rol oynamalıdır. Bu, inklüziv təhsilin uğurlu tətbiqi üçün vacibdir. 

  İnklüziv təhsil, müasir cəmiyyətin tələblərinə cavab verən bir yanaşmadır. Bu model, bütün şagirdlərin bərabər təhsil imkanlarına malik olmasını təmin edir, sosial ədaləti və bərabərliyi təşviq edir. İnklüziv təhsilin tətbiqi, cəmiyyətin inkişafında mühüm rol oynayır və gələcək nəsillərin daha müstəqil, empatik və sosial cəhətdən məsuliyyətli fərdlər olmasına kömək edir. Bu yanaşma, hər bir insanın öz potensialını reallaşdırması üçün vacib bir mühit yaradır.

  Davamlı öyrənmə, fərdlərin həyat boyu öyrənmə prosesini ifadə edən bir anlayışdır. Bu yanaşma, insanların yalnız formal təhsil dövründə deyil, eyni zamanda həyatlarının hər mərhələsində yeni bilik və bacarıqlar əldə etməyə davam etmələrini təşviq edir. Davamlı öyrənmə, müasir cəmiyyətin dinamikası, texnoloji inkişaflar və əmək bazarının tələbləri ilə bağlı olaraq, insanların müstəqil və çevik düşünmə qabiliyyətlərini artırmaq məqsədini güdür. 

  Davamlı öyrənmənin əsas prinsipləri bunlardır:

1. Özünü İdarəetmə: Davamlı öyrənmə, fərdlərin öz öyrənmə proseslərini idarə etmələrini tələb edir. Bu, onların öyrənmə məqsədlərini müəyyən etməsi, resursları seçməsi və öyrənmə metodlarını tətbiq etməsi deməkdir. 

2. Fərdi ehtiyacların nəzərə alınması: Hər bir insanın öyrənmə tərzi, maraqları və ehtiyacları fərqlidir. Davamlı öyrənmə, bu fərqlilikləri nəzərə alaraq, fərdi yanaşmaların tətbiqini təşviq edir. 

3. Çeviklik və adaptivlik: Müasir dünyada dəyişikliklər sürətlə baş verir. Davamlı öyrənmə, fərdlərin yeni bilik və bacarıqlara sürətlə uyğunlaşmalarını təmin edir.

 4. Müxtəlif öyrənmə metodları: Davamlı öyrənmə, müxtəlif öyrənmə metodlarının, o cümlədən onlayn kurslar, seminarlar, iş təcrübəsi, mentorluq və öz-özünə öyrənmə kimi yanaşmaların tətbiqini təşviq edir. 

5. Sosial öyrənmə: Fərdlər, başqaları ilə əməkdaşlıq edərək, birgə öyrənmə mühitində daha effektiv öyrənə bilərlər. Sosial öyrənmə, müzakirələr, qrup işləri və şəbəkələşmə vasitəsilə həyata keçirilir. 

  Davamlı öyrənmənin insan kapitalının inkişafında rolu böyükdür:

a) Peşəkar inkişaf - Davamlı öyrənmə, fərdlərin peşəkar bacarıqlarını artırmağa və karyera imkanlarını genişləndirməyə kömək edir. Bu, əmək bazarında rəqabət qabiliyyətini artırır. 

b) Şəxsi inkişaf - Yeni bilik və bacarıqların əldə edilməsi, insanların özünə inamını artırır və şəxsi inkişaflarına müsbət təsir göstərir. 

c) Adaptiv qabiliyyət - Davamlı öyrənmə, fərdlərin dəyişən mühitə uyğunlaşma qabiliyyətini artırır. Bu, onların yeni çağırışlarla mübarizə aparmalarına kömək edir. 

d) İnnovasiya və yaradıcı düşünmə - Yeni biliklərin əldə edilməsi, insanların yaradıcı düşünmə və innovasiya qabiliyyətlərini inkişaf etdirir. Bu, cəmiyyətin inkişafında mühüm rol oynayır. 

e) Sosial məsuliyyət - Davamlı öyrənmə, fərdlərin cəmiyyətdə daha aktiv şəkildə iştirak etmələrini və sosial məsuliyyətlərini dərk etmələrini təmin edir. 

  Davamlı öyrənmənin tətbiqi aşağıdakı zəminlərə əsaslanır: 

1. Özünü qiymətləndirmə: Fərdlər, öz bilik və bacarıqlarını qiymətləndirməli, inkişaf sahələrini müəyyən etməlidirlər. 

2. Məqsəd müəyyənləşdirmə: Öyrənmə məqsədləri müəyyən edilməli və bu məqsədlərə çatmaq üçün plan hazırlanmalıdır. 

3. Resursların araşdırılması: Onlayn kurslar, kitablar, seminarlar və digər öyrənmə resursları araşdırılmalı və seçilməlidir.

4. Şəbəkələşmə: Peşəkar əlaqələr qurmaq, mentorlarla işləmək və digər insanlarla müzakirələr aparmaq, öyrənmə prosesini zənginləşdirir. 

5. Davamlı qiymətləndirmə: Öyrənmə prosesinin gedişatı mütəmadi olaraq qiymətləndirilməli, lazım gəldikdə strategiyalar yenilənməlidir.

  Davamlı öyrənmə, müasir cəmiyyətin tələblərinə cavab verən bir yanaşmadır. Bu model, fərdlərin həyat boyu öyrənmə imkanlarını artırır, onların peşəkar və şəxsi inkişafını dəstəkləyir. Davamlı öyrənmə, insanların müstəqil düşünmə, problem həll etmə və sosial məsuliyyətlərini dərk etmə qabiliyyətlərini gücləndirir.Davamlı öyrənmə, cəmiyyətin inkişafında və insanların daha müstəqil, yaradıcı və məsuliyyətli fərdlər olmasında mühüm rol oynayır.

Təhsil siyasətində yeni yanaşmaların tətbiqi, müasir cəmiyyətin dinamik tələblərinə cavab vermək, təhsil sisteminin keyfiyyətini artırmaq və sosial ədaləti təmin etmək üçün son dərəcə vacibdir. Bu zərurət özünü aşağıdakı nüanslarda daha qabarıq büruzə verir:

1.Müasir tələblərə cavab vermək

 Müasir dünyada texnologiya, iqtisadiyyat və sosial strukturlar sürətlə dəyişir. Yeni yanaşmalar, təhsil sisteminin bu dəyişikliklərə uyğunlaşmasını təmin edir. Məsələn, rəqəmsal bacarıqların artırılması, şagirdlərin gələcək iş mühitinə hazırlığı üçün vacibdir. 

2.Təhsil keyfiyyətinin artırılması

Yeni yanaşmalar, təhsil prosesinin daha səmərəli və effektiv olmasını təmin edir. Məsələn, şagird mərkəzli yanaşmalar, layihə əsaslı öyrənmə və inklüziv təhsil, şagirdlərin aktiv iştirakını artırır və onların bilikləri daha dərindən mənimsəmələrinə kömək edir.

 3. Bərabər imkanların yaradılması

Yeni yanaşmalar, sosial-iqtisadi vəziyyəti fərqli olan qruplar arasında bərabər təhsil imkanlarının yaradılmasına yönəlir. İnklüziv təhsil yanaşması, xüsusi ehtiyacları olan şagirdlərin də təhsilə bərabər çıxışını təmin edir, bu da sosial ədaləti artırır.

 4. Fərdi öyrənmə tərzlərinin nəzərə alınması

Hər bir şagirdin öyrənmə tərzi və ehtiyacları fərqlidir. Yeni yanaşmalar, fərdi öyrənmə tərzlərini nəzərə alaraq, tədris prosesini fərdiləşdirir. Bu, şagirdlərin motivasiyasını artırır və onların öz potensialını reallaşdırmalarına kömək edir. 

5. Tənqidi düşünmə və problemlərin həlli bacarıqlarının inkişafı

Müasir cəmiyyətdə tənqidi düşünmə və problem həll etmə bacarıqları önəmlidir. Yeni yanaşmalar, şagirdlərin bu bacarıqları inkişaf etdirmələrini təmin edir. Layihə əsaslı öyrənmə və interaktiv dərslər, şagirdlərin real həyatda qarşılaşdıqları problemləri həll etməyə yönəlir. 

 6. İnnovasiya və yaradıcı düşünmə

Yeni yanaşmalar, innovasiyaları təşviq edir və yaradıcı düşünmə qabiliyyətlərini inkişaf etdirir. Müxtəlif öyrənmə metodlarının tətbiqi, şagirdlərin yeni ideyalar irəlilətməsinə və yaradıcı həllər tapmasına imkan tanıyır. 

7. Sosial məsuliyyət və vətəndaşlıq bacarıqlarının inkişafı

Təhsil siyasətində yeni yanaşmalar, şagirdlərin sosial məsuliyyətlərini dərk etmələrini və aktiv vətəndaşlar olmalarını təşviq edir. Bu, cəmiyyətin inkişafında mühüm rol oynayır. 

 8. Qlobal rəqabət qabiliyyətinin artırılması

Dünya qlobal bir mühitə çevrilir və ölkələr arasında rəqabət artır. Yeni yanaşmalar, təhsil sisteminin beynəlxalq standartlara uyğunlaşmasını təmin edir, bu da ölkələrin qlobal müstəvidə rəqabət qabiliyyətini artırır. 

Təhsil siyasətində yeni yanaşmaların tətbiqi, müasir cəmiyyətin tələblərinə cavab vermək, təhsil sisteminin keyfiyyətini artırmaq və sosial ədaləti təmin etmək üçün vacibdir. Bu yanaşmalar, şagirdlərin inkişafını dəstəkləyir, onların gələcəkdə uğurlu və məsuliyyətli fərdlər olmalarına kömək edir. Davamlı inkişaf üçün təhsil sisteminin müasirləşdirilməsi, cəmiyyətin bütün üzvlərinin bərabər imkanlara malik olmasını təmin edir.

İstinad edilmiş mənbələr: 

1. Təhsil siyasəti və islahatlar - UNESCO-nun təhsil siyasəti ilə bağlı hesabatları. - OECD-nin "Education at a Glance" hesabatları. 

2. Şagird mərkəzli təhsil: - John Dewey-in "Experience and Education" əsəri.  "The Active Classroom" kitabı (M. D. Kagan). 

3. Layihə əsaslı öyrənmə: - "Project-Based Learning: A Guide to Standards-Focused Project Based Learning for Middle and High School Teachers" (K. B. Thomas). - Buck Institute for Education (BIE) resursları.

4. İnklüziv təhsil: - UNESCO-nun inklüziv təhsil ilə bağlı hesabatları. - "Inclusion: A Practical Guide for Teachers" (G. A. Smith). 

5. Davamlı öyrənmə: - "Lifelong Learning: A New Approach to Adult Learning" (R. L. Knowles). - "The Learning Society: Challenges and Trends" (M. A. Peters). 

Mehriban Hacıyeva, 

96 nömrəli tam orta məktəbin direktoru, ingilis dili müəllimi